Flexibilisering blijft onderdeel van een duurzaam toekomstbestendig energiesysteem. Dat stelt de aanjager van Slim met Stroom, Gerard Schouw, in het rapport dat onlangs is overhandigd aan de Tweede Kamer en de Minister van Klimaat en Groene Groei.
Schouw concludeert in zijn rapport 'Het kan wél: flexibilisering als oplossing voor de elektriciteitscrisis' onder meer dat netcongestie ‘here to stay’ is en dat elektriciteitsinfrastructuur bijbouwen om de pieken bij te houden een dure oplossing is. Daarom roept hij op om meer flexibiliteit in te bouwen. Ook roept Schouw de netbeheerders op om meer transparant te zijn over de opgave.
Het rapport richt zich op drie thema’s: wachtrijen, energiehubs en financiële prikkels voor ondernemers om flexibeler om te gaan met stroom. Gerard Schouw roept het kabinet op om versnelling en verbreding aan te brengen in de ingezette oplossingen en daarbij soms ‘heilige huisjes’ en soms verouderde paradigma’s overboord te gooien.
De netbeheerders verenigd in Netbeheer Nederland, ondersteunen het signaal van Gerard Schouw. Flexibiliteit is een vast onderdeel van een toekomstbestendig energiesysteem. Oneindig blijven bouwen is onnodig duur en praktisch onhaalbaar. Als we de toegang tot stroom betaalbaar willen houden, moeten we naast netuitbreiding ook naar andere oplossingen kijken. En dat moeten netbeheerders niet alleen doen, maar samen met overheden, klanten en marktpartijen. Iedereen is een belangrijk onderdeel van de oplossing.
We bevinden ons midden in een transitie waarin we bewegen van een centraal top-down gestuurd systeem, naar een decentraal dynamisch systeem waarin we gebruik maken van duurzame bronnen zoals zon en wind die zich niet laten regelen. Dit vraagt om een nieuwe kijk op energie en ander gedrag; we zullen allemaal moeten leren flexibeler met de capaciteit van het stroomnet om te gaan. Daarom hebben de netbeheerders samen met de ACM eerder dit jaar nieuwe contractvormen geïntroduceerd, die flexibel gebruik van de netten stimuleren en belonen: denk aan een volledig flexibel contract (Non-Firm ATO), tijdsblok- en tijdsduurgebonden contracten. De ondertekening van TenneT met GIGA Storage was het eerste tijdgsduurgebonden contract afgelopen jaar.
Schouw adviseert onder meer om in te zetten op energiehubs. In een energiehub kunnen ondernemers door onderling vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en met elkaar te delen, in potentie meer mogelijkheden creëren om groeiambities voort te zetten. Wel geldt ook voor energiehubs dat mogelijkheden beperkt zijn bij volle stroomnetten. Om energiehubs mogelijk te maken is eerder dit jaar een voorstel voor de groepstransportovereenkomst (groeps-TO) ingediend bij de ACM.
Een energiehub opzetten vraagt onderzoek, kennis, afstemming en tijd van de ondernemers die een groep willen vormen. Om ondernemers te ondersteunen in dit proces heeft Netbeheer Nederland onlangs het Stappenplan voor energiehubs gelanceerd. Ook zullen we open-dataproducten beschikbaar stellen om energiehubs te faciliteren. Dit omvat informatie over de belasting van stations en de liggingsgegevens van het elektriciteitsnet, zodat duidelijk wordt met wie een energiehub kan worden gevormd. De netbeheerders richten zich op de realisatie van tienallen energiehubs in 2027 en enkele honderden in 2030.
Schouw geeft expliciet aandacht aan het zwaarder belasten van het elektriciteitsnet. Voor de netbeheerders is dit een deel van de kerntaak. Ze belasten de verschillende netonderdelen reeds zwaarder en onderzoeken welke mogelijkheden er nog meer zijn. Ook voeren netbeheerders in het Landelijk Actieprogramma Netcongestie gesprekken met de ACM over de technische regulering hiervan.
De netbeheerders begrijpen dat het bericht dat de elektriciteitsnetten vol zijn, geen fijne boodschap is. Netbeheerders werken dagelijks aan het uitbreiden van de netten. Daarnaast willen we zoveel mogelijk inzage bieden in de opgave, door middel van het delen van informatie over de bouwopgave, flexibiliteit en door de capaciteitskaart. Die capaciteitskaart is onlangs geupdated, waardoor deze nu ook laat zien op welke momenten bouwprojecten worden aangevangen of afgerond.
Daarnaast lanceren de regionale netbeheerders in het eerste kwartaal van 2025 de stroomnetchecker, waarmee er meer inzage komt in de situatie op lokale stroomnetten.
rapport Schouw:
Schouw concludeert in zijn rapport 'Het kan wél: flexibilisering als oplossing voor de elektriciteitscrisis' onder meer dat netcongestie ‘here to stay’ is en dat elektriciteitsinfrastructuur bijbouwen om de pieken bij te houden een dure oplossing is. Daarom roept hij op om meer flexibiliteit in te bouwen. Ook roept Schouw de netbeheerders op om meer transparant te zijn over de opgave.
Het rapport richt zich op drie thema’s: wachtrijen, energiehubs en financiële prikkels voor ondernemers om flexibeler om te gaan met stroom. Gerard Schouw roept het kabinet op om versnelling en verbreding aan te brengen in de ingezette oplossingen en daarbij soms ‘heilige huisjes’ en soms verouderde paradigma’s overboord te gooien.
Schouw geeft expliciet aandacht aan het zwaarder belasten van het elektriciteitsnet. Voor de netbeheerders is dit een deel van de kerntaak. Ze belasten de verschillende netonderdelen reeds zwaarder en onderzoeken welke mogelijkheden er nog meer zijn. Ook voeren netbeheerders in het Landelijk Actieprogramma Netcongestie gesprekken met de ACM over de technische regulering hiervan.
De netbeheerders begrijpen dat het bericht dat de elektriciteitsnetten vol zijn, geen fijne boodschap is. Netbeheerders werken dagelijks aan het uitbreiden van de netten. Daarnaast willen we zoveel mogelijk inzage bieden in de opgave, door middel van het delen van informatie over de bouwopgave, flexibiliteit en door de capaciteitskaart. Die capaciteitskaart is onlangs geupdated, waardoor deze nu ook laat zien op welke momenten bouwprojecten worden aangevangen of afgerond.
Daarnaast lanceren de regionale netbeheerders in het eerste kwartaal van 2025 de stroomnetchecker, waarmee er meer inzage komt in de situatie op lokale stroomnetten.
rapport Schouw:
Schouw adviseert onder meer om in te zetten op energiehubs. In een energiehub kunnen ondernemers door onderling vraag en aanbod op elkaar af te stemmen en met elkaar te delen, in potentie meer mogelijkheden creëren om groeiambities voort te zetten. Wel geldt ook voor energiehubs dat mogelijkheden beperkt zijn bij volle stroomnetten. Om energiehubs mogelijk te maken is eerder dit jaar een voorstel voor de groepstransportovereenkomst (groeps-TO) ingediend bij de ACM.
Een energiehub opzetten vraagt onderzoek, kennis, afstemming en tijd van de ondernemers die een groep willen vormen. Om ondernemers te ondersteunen in dit proces heeft Netbeheer Nederland onlangs het Stappenplan voor energiehubs gelanceerd. Ook zullen we open-dataproducten beschikbaar stellen om energiehubs te faciliteren. Dit omvat informatie over de belasting van stations en de liggingsgegevens van het elektriciteitsnet, zodat duidelijk wordt met wie een energiehub kan worden gevormd. De netbeheerders richten zich op de realisatie van tienallen energiehubs in 2027 en enkele honderden in 2030.
De netbeheerders verenigd in Netbeheer Nederland, ondersteunen het signaal van Gerard Schouw. Flexibiliteit is een vast onderdeel van een toekomstbestendig energiesysteem. Oneindig blijven bouwen is onnodig duur en praktisch onhaalbaar. Als we de toegang tot stroom betaalbaar willen houden, moeten we naast netuitbreiding ook naar andere oplossingen kijken. En dat moeten netbeheerders niet alleen doen, maar samen met overheden, klanten en marktpartijen. Iedereen is een belangrijk onderdeel van de oplossing.
We bevinden ons midden in een transitie waarin we bewegen van een centraal top-down gestuurd systeem, naar een decentraal dynamisch systeem waarin we gebruik maken van duurzame bronnen zoals zon en wind die zich niet laten regelen. Dit vraagt om een nieuwe kijk op energie en ander gedrag; we zullen allemaal moeten leren flexibeler met de capaciteit van het stroomnet om te gaan. Daarom hebben de netbeheerders samen met de ACM eerder dit jaar nieuwe contractvormen geïntroduceerd, die flexibel gebruik van de netten stimuleren en belonen: denk aan een volledig flexibel contract (Non-Firm ATO), tijdsblok- en tijdsduurgebonden contracten. De ondertekening van TenneT met GIGA Storage was het eerste tijdgsduurgebonden contract afgelopen jaar.
Flexibilisering blijft onderdeel van een duurzaam toekomstbestendig energiesysteem. Dat stelt de aanjager van Slim met Stroom, Gerard Schouw, in het rapport dat onlangs is overhandigd aan de Tweede Kamer en de Minister van Klimaat en Groene Groei.
