Mehmet: ‘Wij hebben alle drie – Croonwolter&dros, Mobilis en TenneT – een management boven ons dat bepaalde targets stelt. Dus ik vertel wat mijn opgave is, zij vertellen die van hen en samen bepalen we wat haalbaar is. Dus we helpen elkaar en we gaan elkaar niet klemzetten. Wij hebben het contract er nog nooit bij gepakt om ons gelijk te halen. Ik zeg altijd: hier op de bouw is de waarheid. Hier moet het gebeuren. En ik kan geen zaken met een kroonsteentje oplossen.’ Dennis: ‘Maar we zijn allemaal ambitieus, dus we gaan samen tot het uiterste.’

‘Ook op civiel gebied willen we het anders gaan doen’, zegt Dennis Nijhof, Projectmanager van Mobilis. ‘Bij de projecten Nederweert en Hengelo, begonnen we met het boren van palen waarop we betonnen prefab balken legden. Die liggen dan boven het maaiveld en daarop plaatste Croonwolter&dros de skids. Als alles was aangesloten en in gebruik genomen, kwamen wij weer terug om de grond te bestraten. Nu leggen we de balken deels onder het maaiveld en bestraten we meteen alles, waardoor Croonwolter&dros en de andere partijen niet op een zand- of moddervlakte hoeven te werken en te testen. Eerder durfde je niet meteen te bestraten, want als je een kabel was vergeten, zou alles weer open moeten. Dit concept maakt het veel minder waarschijnlijk dat kabels worden vergeten, en er zijn ook minder kabels. De skids hebben alleen een voedings- en glasvezelkabel, en geen secundaire kabels. Maar deze werkwijze vraagt wel een duidelijke fasering en afstemming tussen Mobilis en Croonwolter&dros.’

Peter van Campo, Hoofduitvoeder bij Croonwolter&dros: ‘Het vervangen van een verouderd hoogspanningsstation binnen de bestaande hekken, vereist dat we eerst een tijdelijke stroomvoorziening neerzetten. En hoewel de functie tijdelijk is, moet dit station net zo robuust zijn en aan net zoveel eisen voldoen als een station dat veertig jaar moet meegaan. Intussen wil je het wel zo efficiënt mogelijk kunnen bouwen en afbreken. Dat doen we met drie MGU’s en met bovengrondse hoogspanningskabels. Op Nederweert stonden de MGU’s nog in tenten, nu doen we dat in loodsen. Voorheen lagen de hoogspanningskabels op houten balken op de grond die je daarna kunt weggooien. Voor Breda lieten we speciale balken en beugels van gerecycled kunststof maken die ook nog een voorziening hebben om ze te verankeren en te overkluizen. Die kun je de volgende keer weer gebruiken.’ Mehmet: ‘En we hebben ze naar de uitvinder genoemd: Campo-beugels.’

‘We willen tien volledig vernieuwde 110kV en 150kV stations per jaar opleveren volgens dit concept’, vertelt Mehmet Bayka, Projectmanager bij TenneT. ‘Maar het is niet zo dat we het ontwerp blind kopiëren, want nog steeds leren we veel: Breda is een doorontwikkeling van de vervanging van het station in Nederweert. En we pakken het weer nog slimmer aan bij het station dat we hierna vervangen. Je moet beseffen dat wij, als TenneT, veertig jaar op dezelfde manier bouwden en dat we het nu heel anders doen. Dat betekent dat je veel tijd bezig bent om mensen mee te krijgen. Nu Nederweert zich heeft bewezen, gaat dat makkelijker.’

Gerard Kriens, Commissioning Engineer: ‘Dit zijn zaken die niet in het concept zaten. Dat was meer gericht op alle onderdelen van het nieuwe station met de skids. Maar om een station snel te kunnen vervangen, moet je ook het tijdelijke station snel kunnen opbouwen en afbreken. Daarom ontwikkelden we ook een concept voor een tijdelijk dienstgebouw (TDG), de plek waar alle aansturingen en kabels bij elkaar komen. In Hengelo maakten we het tijdelijke station in het oude centrale dienstgebouw en voor Nederweert deden we dat deels, maar Breda kreeg een eigen TDG in een container. Dat maakt ons werk veel makkelijker en sneller. Dus bij alle volgende stations wordt deze container-TDG weer ingezet.’

Dennis: ‘Wij werken hier echt als één team en je voelt geen onderscheid tussen Croonwolter&dros, Mobilis of TenneT. We zitten door elkaar heen en nemen elkaars werk over als de situatie daar om vraagt. Ik denk dat onze teamgeest vooral voortkomt uit onze open onderlinge communicatie: we overleggen en we luisteren. Dat was niet vanaf dag één zo, dat hebben we opgebouwd.’ Mehmet: ‘En we eten regelmatig samen. Als iemand iets haalt of bestelt voor de lunch, dan is dat voor iedereen. Ik zeg dan altijd: ‘Je doet gratis mee, maar je komt een keer aan de beurt.’ Zo hebben we een barbecue gehouden en een frietkar laten komen. Alle partijen doen iets, ook de onderaannemers.’ Peter: ‘Dit werkt omdat we het eenvoudig houden. Je kunt ook met koekjes aankomen.’

Mehmet: ‘Misschien wel het belangrijkste dat we tot nu toe hebben geleerd, is dat je in deze fase zoveel mogelijk met hetzelfde team doorgaat naar de bouw van het volgende station. Dan blijf je samen het design optimaliseren. Pas na het derde station ben je goed op elkaar ingespeeld en heb je samen een design gemaakt dat je voor 80 procent kunt doorzetten. Heb je geen op elkaar ingespeeld team, dan gaat elk probleem dat je tegenkomt omhoog de hiërarchie in, wat tijd kost die je niet hebt. In Nederweert werkten we veel formeler, waardoor ik eigenlijk geen tijd had om me met het design te bemoeien. Ik was alleen bezig met mijn interne organisatie om zo te zorgen dat Croonwolter&dros dóór kon. Overigens denk ik dat een 100 procent design niet haalbaar is, er zal altijd 20 procent stationsspecifiek maatwerk nodig zijn. Maar met een geolied team pak je die 20 procent makkelijk op.’

Twee van deze modulaire en intelligente hoogspanningsstations werden als Proof-of-Concept gebouwd in Hengelo en Nederweert. Nu is Breda aan de beurt. Hier zijn al drie Mobiele Gasgeïsoleerde Units (MGU’s) geplaatst die binnenkort de volledige functie van het oude station gaan overnemen. Dit is tijdelijk, want na de sloop van het oude station en recycling van de materialen, wordt het nieuwe, uit modulaire skids bestaande, station opgebouwd. Als dat staat en in bedrijf is, kan het mobiele station naar een volgende locatie verhuizen.

Met het Bay Replacement Program (BRP) wil TenneT de komende jaren ruim 140 hoogspanningsstations vernieuwen en waar mogelijk uitbreiden. Om die enorme opgave te kunnen behalen, werd in 2020 verschillende partijen gevraagd om een bouwconcept te ontwikkelen waarmee snel kan worden gebouwd. Het ontwerp van Croonwolter&dros werd uitgekozen om mee door te gaan. Croonwolter&dros bedacht een modulair systeem van één type veld, een zogenaamde skid, die in de eigen fabricagehal in Kampen wordt gebouwd en snel op locatie kan worden geplaatst. En, nog belangrijker, ook gedurende de exploitatie kan de complete skid snel in en uit een veld worden gehaald als reparatie of vervanging nodig is.