De uitzondering op de regel, wil Lidewij vooral voorkomen. “De kracht van modulair bouwen is dat we ons houden aan de standaard. Zodra we bij bepaalde stations of hoogspanningslijnen uitzonderingen gaan maken, is het niet écht meer modulair bouwen. En heb je aanvullend werk. En dat gaat ten koste van de versnelling.”

“Ik voorzie toch dat er een moment komt dat die uitzondering op de regel een feit wordt. Of dat nu komt door een technisch detail, een financiële kwestie of een politieke afweging is. Om deze moeilijke afwegingen te doen, is een TenneT-breed proces ingericht. Een diverse groep professionals weegt integraal af in welke situatie het oké is om af te wijken en in welke situatie we moeten vasthouden aan de standaard. Ik ben benieuwd hoe dit in de praktijk gaat werken en hoop dat het ons helpt in de gesprekken die we voeren.“

“Ik verwacht dat we een ander gesprek voeren met de omgeving. Door modulair te bouwen, kunnen we sneller aan de slag, maar knippen we in het participatieproces. Je kan als het ware alleen nog kiezen welke kleur de stenen worden, verder ligt alles vast. Maar ik bekijk het graag anders: we scheppen nu meer duidelijkheid voor de omgeving. En dat is ook erg waardevol!”

Regien voorziet ook een ander gesprek. Voor haar afdeling wordt het een uitdaging uit te leggen wáárom we op plekken wel of juist niet gaan bouwen. “Soms zal een andere locatie of keuze voor de omgeving véél logischer lijken, maar kiezen we anders. Denk aan bouwen op locatie a, terwijl op locatie b de geluidoverlast minder is. Wat voor ons héél belangrijk is, is de juiste handvatten hebben om uit te leggen wáárom. En wat ik dan vooral wil voorkomen, is dat we op sommige locaties wel gaan afwijken en op andere niet, zonder duidelijke richtlijnen. Ik ben volledig vóór standaardisatie, maar ik hoop dat we blijven nadenken waar we maatwerk moeten toepassen. En dat we ook de dialoog met de omgeving blijven voeren.

“We zitten inderdaad in een transitiefase. Steeds meer wordt gestandaardiseerd, maar het blijft nog een leerproces.

Veel voorbeelden kan Lidewij nog niet geven. “De eerste twee stations worden nu modulair gebouwd, maar hebben nog weinig impact op onze werkzaamheden. Het programma was destijds nog in ontwikkeling en dus is het grondaankoopproces nog op de ‘oude manier’ voorbereid. Maar ik verwacht dit jaar de vruchten te gaan plukken van het standaardiseren!”

Lidewij vindt dat ze boft, want voor haar afdeling verandert weinig. “Het wordt zelfs makkelijker. Door standaarden, zoals technische tekeningen, kunnen we eenvoudiger en sneller grond aankopen. Of - in het uiterste geval - een onteigeningsprocedure opstarten. Maar voor anderen vraagt het een andere manier van werken.”

“Onze collega’s Sandra van Vreeswijk en Elsa van der Weijden ontwikkelden al een aantal standaard middelen, zoals communicatieplannen en video’s. Dat is heel handig. We laten ons ook steeds opnieuw bijpraten. Zo werden we in ons teamoverleg recent geïnformeerd over de nieuwste ontwikkelingen rond standaardiseren. We willen bijblijven, maar fungeren ook als luis in de pels. We stellen kritische vragen die we vanuit de omgeving ook kunnen verwachten.”

“Het standaardiseren heeft een groot voordeel voor het grondaankoopproces. We weten specifieker wat en hoeveel we nodig hebben. Bijvoorbeeld hoe groot de velden zijn, hoe groot de transformatorhuisjes worden, en ga zo maar door! Dat maakt de zoektocht naar geschikte locaties makkelijk. Het geeft ook handvaten om eerder grond aan te schaffen. Ook dát zorgt voor versnelling.”

“Het zorgt voor de omgeving voor een bepaalde voorspelbaarheid. Veel eerder en met veel meer details kunnen we de boer op. Dat gaat ons helpen in het creëren van transparantie. Het landschappelijk inpassen van een station valt onder maatwerk en is nu nog geen onderdeel van de (strategische) grondaankopen. Hier zal echter wel aandacht voor moeten zijn. Net als er rekening moet worden gehouden met vergunningsvereisten zoals water- en natuurcompensatie. Dit is wat mij betreft een onderwerp om verder uit te werken en toegevoegd moet worden aan de standaarden.”