Hoe wordt groene waterstof gemaakt?

Groene waterstof wordt gemaakt met energie uit duurzame bronnen, zoals windenergie. Door elektrolyse wordt water (H₂O) onder stroom gezet, waardoor de moleculen gaan splitsen. Daardoor ontstaan zuurstof (O₂) en waterstofgas (H₂). Groene waterstof is de meest duurzame vorm van waterstof.

Concrete plannen

In Zeeland is Yara, producent van meststoffen, een van die grote bedrijven die kan overschakelen op groene waterstof. Als dit bedrijf volledig op duurzame waterstof wil draaien, heeft het 340.000 ton waterstof nodig. “Dat is natuurlijk enorm veel, en aan die vraag kunnen we op korte termijn niet voldoen. Maar het begin is er wel. We hebben concrete plannen voor een fabriek die in 2026 tien megawatt waterstof levert.

Dat klinkt misschien als weinig, maar je moet ergens beginnen. We denken ook al na over een fabriek van 100, 400 en uiteindelijk 1000 MW. Dit is gewoon nog nooit op zo’n grote schaal ontwikkeld, en we zijn ook afhankelijk van hoe de markt zich ontwikkelt. Als de vraag naar waterstof groter wordt, kunnen we meer volume creëren en wordt het ook goedkoper voor bedrijven om over te stappen. Dat hebben we ook met wind op zee gezien. We hebben nu subsidie voor de eerste fase en de ambitie om te groeien naar een productie van 100.000 ton waterstof.”

Want niet alleen de industrie, ook de scheep- en luchtvaart zijn volgens Steven geschikt om te verduurzamen met waterstof. Maar in Nederland is er niet overal ruimte om al die waterstoffabrieken te bouwen. Ook daar heeft Steven over nagedacht: “Waterstof kun je heel goed omzetten naar ammoniak of ethanol, en dat kun je goed vervoeren. Denk maar eens terug aan die boot met vloeibaar gas in de Eemshaven afgelopen winter. Dat zijn oplossingen waar ook wij mee bezig zijn.”

Aan en uit

Maar ook een waterstoffabriek gebruikt elektriciteit en heeft een aansluiting nodig op het overvolle elektriciteitsnet. “Dat klopt. Maar een waterstoffabriek heeft als voordeel dat je hem je op de juiste momenten kunt aan- en uitschakelen. Als het hard waait ga je meer produceren en wanneer het windstil is, schakel je juist af.” Maar met een waterstoffabriek alleen ben je er nog niet. “Die waterstof moet net als elektriciteit vervoerd worden naar de industrie; je hebt dus ook weer een netwerk van Hynetwork Services nodig. En grond is schaars en procedures duren lang. We moeten in Nederland samen optrekken, want wij geloven echt dat waterstof een grote rol gaat spelen in de transitie naar een fossielvrije samenleving.”

Waterstof

Vanaf hoogspanningsstation Borssele wordt de elektriciteit dan verder op land vervoerd. Maar op dit moment staat de capaciteit van het hoogspanningsnet onder druk; in Zeeland zit het elektriciteitsnet vol. Bedrijven die een nieuwe aansluiting nodig hebben, staan in de rij. En wanneer het dus hard waait, kan het gebeuren dat al die duurzaam opgewekte elektriciteit niet aan het net kan worden geleverd. “Waterstof kan hiervoor een oplossing bieden”, legt Steven uit. “Als we op de plek waar de elektriciteit aan land komt een waterstoffabriek bouwen, dan kunnen we de elektriciteit omzetten naar waterstof en die kunnen we vervolgens weer gebruiken om de grote industrie te verduurzamen.”

Groei

Het hoofdkantoor van Ørsted staat in Denemarken. In Nederland heeft het bedrijf kantoren in Den Haag en in Vlissingen. Steven: “We hebben windparken Borssele 1 en 2 ontwikkeld, inmiddels zijn er hier in Vlissingen ook al 80 mensen aan het werk. De energietransitie zorgt dat wij het alleen maar drukker krijgen. En nu richten we ons dus ook op het ontwikkelen van groene waterstof om de energietransitie verder te helpen en de industrie te verduurzamen.” Op dagen als deze, wanneer het hard waait, produceren windparken op zee grote hoeveelheden elektriciteit. Om deze naar land te vervoeren heeft TenneT elektriciteitskabels aangelegd in de zeebodem.